توسط : در برنامه «کتاب فرهنگ» چهارشنبه ۱۹ آذر، رادیو فرهنگ به صورت زنده از کتابخانه میرفندرسکی گرگان میزبان نویسنده رمان تاریخی «ماتیخان» خواهد بود؛ اثری از عبدالرحمن اونق که با نگاهی عمیق به ماجرای فرهنگی قوم ترکمن در سالهای نخست حکومت رضاخان، برداشتن اجباری روسری از سر زنان و کوچ ناخواسته مردم ترکمن را با زبانی داستانی و مستند روایت میکند.
به گزارش رسیده، رادیو فرهنگ در تازهترین برنامه «کتاب فرهنگ» از گروه تاریخ و اندیشه در ادامه رویدادملی ایران جان گلستان ایران چهارشنبه (۱۹ آذر ماه) ساعت ۲۰ تا ۲۱ با موضوع بررسی «رمان ماتیخان» روی موج اف ام ۱۰۶، مخاطبان را به سفری تاریخی به شمال ایران میبرد؛ جایی که دردِ کوچ و بیهویتی مردم ترکمن در سایه سیاستهای اجباری حکومت پهلوی شکل گرفت.
رمان «ماتیخان» نوشته عبدالرحمن اونق بازسازی تاریخی مهاجرت و استقرار ترکمن ها در حوالی رود اترک است؛ روایتی از مردمانی نجیب و آزاده که در فاصله کوتاهی میان سنت و اجبار حکومتی قرار گرفتند، از برداشتن روسری و روبنده (باشماق) زنان گرفته تا تغییر شیوه زندگی و از دست رفتن ایل و خانه.
در این برنامه، عبدالرحمن اونقث نویسنده اثر با حضور در محل برنامه درباره چرایی پرداخت به این موضوع و اهمیت احیای هویت قوم ترکمن سخن میگوید. همچنین حسین پایینمحلی کارشناس کتاب به صورت تلفنی از زاویه تاریخ شفاهی و ضرورت توجه به روایتهای بومی در ادبیات ملی صحبت میکند.
در بخش دیگر، موسی جرجانی کارشناس فرهنگ ترکمن نیز از منظر زبان، واژهشناسی و مفاهیم فرهنگی این اقوام به تعبیر کلمات بومی چون چکدرمه (غذای سنتی ترکمنها) و باشماق (روبندهی زنان ترکمن) میپردازد.
بخشهایی از این رمان با صدای گرم مسعود فروتن. خوانده خواهد شد و بخش کوتاهی درباره آثار نوشته شده پیرامون مردم ترکمن نیز پخش میشود. در بخش «قاب متن»، احمد محمد تبریزی از اقتباس نمایشی صحرا مرد و طرح ساخت سریال «ماتیخان» سخن خواهد گفت؛ صحبتی که پیوند ادبیات و تئاتر را برجسته میکند.
تهیهکننده برنامه کتاب فرهنگ چهارشنبهها محمدرضا حاجحیدری کارشناس مجری محمدعلی مومنی، و سردبیر و نویسنده مطهره آخوندی هستند. این برنامه در قالب ویژهای از رادیو فرهنگ، گروه تاریخ و اندیشه با محور شعار «ایران جان، گلستان ایران»، به صورت زنده ساعت ۲۰ از گرگان روی آنتن رادیو فرهنگ میرود.
با «ماتیخان»، رادیو فرهنگ از دل تاریخ صدایی را بازمیخواند که سالها خاموش بود، صدای زنان و مردمانی که خاکشان را با هویت خود یکی میدانستند.
